Opodatkowanie leasingu gruntów

W myśl artykułu 709 punkt 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks Cywilny, poprzez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu, w uzgodnionych ratach, wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Z tak pojmowanego przez kodeks cywilny leasingu wynika, iż grunty stanowiące trwały element nieruchomości nie mogą być przedmiotem leasingu. Z racji jednak tego, iż grunty nie stanowią nieruchomości podlegających odpisom amortyzacyjnym, ich leasing przebiega na szczególnych zasadach określonych w ustawach o podatku dochodowym.

Leasing gruntów w prawie podatkowym

W myśl artykułu 23 i ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli przedmiotem umowy leasingu zawartej na czas oznaczony są grunty lub prawo wieczystego użytkowania gruntów, a suma ustalonych w niej opłat odpowiada co najmniej wartości gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów równej wydatkom na ich nabycie – do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat ustalonych w tej umowie, ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie tej umowy z tytułu używania przedmiotu umowy, w części stanowiącej spłatę tej wartości. Zatem do kosztów uzyskania przychodów korzystającego oraz przychodów finansującego zaliczać się będzie jedynie odsetkową część rat leasingowych.

Przeniesienie własności gruntów lub prawa wieczystego użytkowania na korzystającego

Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego własność gruntów lub prawo wieczystego użytkowania gruntów, będących przedmiotem tej umowy wówczas:

1. Przychodem przedmiotu leasingu jest jego wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, także wtedy, gdy odbiega ona znacznie od wartości rynkowej,
2. Do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się wydatków poniesionych przez finansującego na nabycie przedmiotu umowy leasingu, kosztem są jednak te wydatki pomniejszone o spłatę wartości początkowej.

 

Oddanie własności gruntów lub prawa wieczystego użytkowania do dalszego korzystania dotychczasowemu korzystającemu

Jeżeli są spełnione warunki, po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, finansujący oddaje korzystającemu do dalszego używania grunty lub prawo wieczystego użytkowania gruntu, będące przedmiotem umowy, przychodem finansującego i odpowiednio kosztem uzyskania przychodów korzystającego są opłaty ustalone przez strony, także wtedy, gdy odbiegają znacznie od wartości rynkowej.

Przeniesienie leasingu gruntów na osobę trzecią

Gdy po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, finansujący przenosi na osobę trzecią własność gruntów lub prawo wieczystego użytkowania gruntów, będących przedmiotem tej umowy oraz wypłaca korzystającemu z tytułu spłaty ich wartości uzgodnioną kwotę, to wówczas:

1. Przychodem finansującego przy sprzedaży będzie cena rynkowa przedmiotu ustalana według zasad ogólnych (artykuł 14 i 19 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych).
2. Do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się wydatków poniesionych przez finansującego na nabycie przedmiotu umowy leasingu, kosztem są jednak te wydatki pomniejszone o spłatę wartości początkowej.
3. Kwota wypłacona korzystającemu stanowi koszt uzyskania przychodu finansującego i jest jednoznacznie przychodem korzystającego w dniu jej otrzymania.

Do końca 2012 roku korzystający musiał zawrzeć dwie umowy, osobno leasing na budynki i budowle oraz umowę dzierżawy prawa wieczystego użytkowania gruntu. Obecnie ustawodawca uznał prawo wieczystego użytkowania gruntu, jako możliwy przedmiot umowy leasingu, co znacznie uprościło proces zawierania umowy. Dziś leasingobiorca może zawrzeć jedną umowę leasingową na leasing gruntu wraz z nieruchomością i uprościć w ten sposób rozliczenia podatkowe po obydwu stronach transakcji.