Słownik pojęć leasingowych

• Aneks

Oddzielny dokument, będący zapisem zmiany w umowie leasingowej.

• Bilans

Zestawienie sprawozdawcze ukazujące stan majątkowy jednostki gospodarczej (stosunek strat i zysków) w danym czasie. Bilans przedsiębiorstwa ma na celu obiektywną i relatywną analizę struktury w przekroju pionowym (ocena pasywów i aktywów, ich relacje) i poziomym (ocena sytuacji majątkowej podmiotu gospodarczego).

• Cash Flow

Rachunek przepływu kapitału służący do oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa lub danego przedsięwzięcia inwestycyjnego. Przepływy te obejmują napływ pieniędzy ze sprzedaży lub innych tytułów oraz wypływy pieniędzy na płace, materiały, zaliczki. Cash Flow oznacza również sposób wyodrębnienia funduszy w przedsiębiorstwie, który polega na uznaniu przychodów i wydatków tylko wtedy, gdy rzeczywiście nastąpi wpływ lub odpływ gotówki. Może być dodatni bądź ujemny. Dodatni przepływ gotówki oznacza, że więcej gotówki przychodzi niż wychodzi. Ujemny przepływ gotówki oznacza, że więcej gotówki wychodzi niż przychodzi.

• Cena sprzedaży

Oznacza, stosownie do postanowień umowy sprzedaży, cenę zapłaconą dostawcy przez leasingodawcę tytułem nabycia przedmiotu leasingu.

• Czas trwania umowy leasingowej (okres umowy leasingu)

Okres obowiązywania postanowień umowy leasingu, trwający do wygaśnięcia wszystkich praw i obowiązków przysługujących którejkolwiek ze stron. Okres leasingu zależy od stawki amortyzacji danego przedmiotu leasingu. W przypadku umów leasingu operacyjnego okres trwania umowy leasingowej nie może być krótszy niż okres, w którym środek trwały amortyzuje się w 40% czyli np. dla samochodów (o stawce amortyzacji równą 20%) jest to okres 24 miesięcy.

• Czynsz inicjalny (wpłata początkowa, udział własny)

Pierwsza rata czynszu leasingowego w wysokości określonej w umowie leasingu, płatna z góry przy zawarciu umowy bądź w momencie oddania leasingobiorcy przedmiotu leasingu do korzystania.

• Czynsz leasingowy (rata leasingowa)

Comiesięczna opłata za korzystanie z przedmiotu leasingu, jaką w trakcie trwania umowy leasingobiorca wpłaca na rzecz leasingodawcy.

• Czynsze (raty) degresywne

Raty czynszu leasingowego ustalone w nierównej wysokości, zmniejszające się w miarę upływu podstawowego okresu leasingu.

• Data dostawy

Oznacza ustalony w umowie sprzedaży i umowie leasingu dzień postawienia do dyspozycji Korzystającego przedmiotu leasingu, zasadniczo dzień, w którym jest pod- pisywany protokół odbioru przedmiotu leasingu.

• Data fakturowania

Data wystawienia przez finansującego Faktury VAT na rzecz korzystającego.

• Data wymagalności

Dzień, w którym dana należność, wynikająca z faktury VAT lub zawiadomienia korzystającego przez finansującego o płatności należności, jest wymagalna i płatna.

• Deklaracja wekslowa

Umowa pomiędzy wystawcą weksla in blanco a wierzycielem wekslowym, określająca sposób uzupełniania przez wierzyciela brakujących elementów treści weksla in blanco, np. wysokość kwoty, którą można wpisać na wekslu, datę zapłaty weksla, itd.

• Depozyt gwarancyjny (kaucja)

Opłata uiszczana przez leasingobiorcę i stanowiąca zabezpieczenie ewentualnych roszczeń leasingodawcy, związanych z nienależytym wykonaniem umowy leasingu. W przypadku braku takich okoliczności, depozyt jest zwracany leasingobiorcy z chwilą rozwiązania umowy leasingowej. Ponieważ depozyt gwarancyjny ma charakter zwrotny, nie stanowi dla leasingobiorcy kosztu uzyskania przychodu.

• Dewizy

Wszystkie zagraniczne środki płatnicze, przede wszystkim należności na rachunkach w bankach zagranicznych i należności wekslowe. Częstym błędem jest utożsamianie dewiz z zagranicznymi pieniędzmi, które mają dużo mniejsze znaczenie przy regulowaniu należności za transakcje, gdyż ich przywóz i wywóz z określonego państwa podlega często różnym ograniczeniom.

• Dokumenty leasingu

Są to: Umowa Leasingu, Ogólne Warunki Umowy Leasingu (OWUL), Dokumenty Zabezpieczenia.

• Dokumenty założycielskie

Są to dokumenty określone w umowie leasingu, w zależności od kontekstu: statut spółki, umowę spółki, lub inny akt założycielski, koncesje, wyciąg z rejestru przedsiębiorców, pozwolenia, licencje, lub inne dokumenty, jakich zasadnie leasingodawca może żądać od leasingobiorcy.

• Dopuszczalne wahanie kursu (widełki)

Określona dla poszczególnych systemów notowań i typów papierów wartościowych maksymalna zmiana kursu w stosunku do kursu odniesienia.

• Dostawca (dealer)

Osoba/podmiot gospodarczy, od którego leasingodawca kupuje przedmiot leasingu. Najczęściej wyboru dostawcy dokonuje leasingobiorca. Dostawcą jest najczęściej producent lub firma handlowa oferująca wybrany przez leasingobiorcę sprzęt.

• Dzień roboczy

Oznacza każdy dzień inny niż sobota, niedziela lub dzień ustawowo wolny od pracy, w którym leasingodawca świadczy usługi na rzecz klientów.

• EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate)

Stopa procentowa pożyczek oferowanych na międzybankowym rynku pieniężnym w strefie euro. EURIBOR jest szeroko stosowany jako baza oprocentowania instrumentów finansowych denominowanych w EURO (również leasingu).

• Faktura Pro Forma

Faktura, która jest wystawiana przed zawarciem transakcji towarowej i przysyłana przez dostawcę razem z ofertą lub potwierdzeniem przyjęcia zamówienia do wykonania.

• Faktura VAT

Dokument potwierdzający z jednej strony – dokonanie sprzedaży, z drugiej – zakupienie towarów lub usług. Faktura ta jest wystawiana dla celów podatku od towarów i usług i służy do określenia jego kwoty.

• Finansujący (leasingodawca)

Strona umowy leasingowej, która oddaje przedmiot leasingu do użytkowania i pobiera opłaty leasingowe; najczęściej jest to wyspecjalizowana firma świadcząca usługi finansowe bądź podmiot powołany przez bank.

• Firma leasingowa

Firma specjalizująca się w dostarczaniu klientom usług leasingowych.

• Gwarancja bankowa

Udzielona przez bank w formie umowy gwarancja spłaty zobowiązań przez zleceniodawcę gwarancji.

• Harmonogram spłat

Dokument określający terminy i wysokość wszystkich opłat, jakie poniesie leasingobiorca z tytułu zawartej umowy.

• Kapitał

Wartość, która przynosi określone dochody, np. zyski, procenty itp.

• Kara umowna

Zryczałtowane odszkodowanie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, należne wierzycielowi bez względu na wysokość faktycznie poniesionej szkody, które musi być wyraźnie zastrzeżone w umowie.

• Kaucja (depozyt gwarancyjny)

Opłata uiszczana przez leasingobiorcę i stanowiąca zabezpieczenie ewentualnych roszczeń leasingodawcy, związanych z nienależytym wykonaniem umowy leasingu. W przypadku braku takich okoliczności, depozyt jest zwracany leasingobiorcy z chwilą rozwiązania umowy leasingowej. Ponieważ depozyt gwarancyjny ma charakter zwrotny, nie stanowi dla leasingobiorcy kosztu uzyskania przychodu.

• Korzystający (leasingobiorca)

Strona umowy leasingowej, która użytkuje przedmiot; może nim być każdy podmiot gospodarczy oraz osoba fizyczna, posiadający/-a odpowiednią zdolność kredytową.

• Korzyści podatkowe leasingobiorcy wynikające z zawarcia umowy leasingu operacyjnego

Opłaty leasingowe stanowią koszty uzyskania przychodu leasingobiorcy, zaś zobowiązania wynikające z leasingu mają charakter pozabilansowy i nie zmniejszają zdolności kredytowej.

• Koszty uzyskania przychodu

Opłaty z tytułu leasingu operacyjnego stanowią koszt uzyskania przychodu wraz z kosztami eksploatacji przedmiotu leasingu. Dla leasingodawcy koszt uzyskania przychodu w tym wypadku to amortyzacja.

• Kwota kompensacyjna

Kwota należna leasingodawcy w przypadku przedterminowego wygaśnięcia umowy leasingu, z tego powodu, że przedmiot leasingu został skradziony, zniszczony lub uszkodzony, w sposób uniemożliwiający jego dalsze wykorzystanie. Wysokość kwoty kompensacyjnej jest uzależniona od momentu, w którym umowa leasingu wygasła.

• Leasing

Alternatywny w stosunku do kredytu bankowego sposób finansowania inwestycji. Transakcja ta polega na oddaniu przez jedną stronę (leasingodawcę) drugiej (leasingobiorcy) rzeczy do odpłatnego użytkowania. Umowa leasingu daje leasingobiorcy możliwość korzystania z rzeczy bez konieczności kupowania jej za środki finansowe własne lub pochodzące z kredytu. Właścicielem sprzętu w trakcie trwania umowy jest firma leasingowa, natomiast leasingobiorca po zapłaceniu ostatniej raty ma zagwarantowaną możliwość nabycia sprzętu, który stanie się wówczas jego własnością.

• Leasing dewizowy

Rodzaj leasingu, w którym finansowanie przedmiotu leasingu następuje w walucie obcej; jednostką rozliczeniową są waluty obce, raty wyrażone są w dewizach i płatne w złotówkach wg kursu dewiz z okresu płatności.

• Leasing finansowy

Rodzaj leasingu, w którym jedynie część odsetkowa rat leasingowych stanowi koszt uzyskania przychodu leasingobiorcy; po wygaśnięciu umowy może nastąpić prawne przeniesienie własności leasingowanego obiektu z leasingodawcy na leasingobiorcę; odpisów amortyzacyjnych dokonuje leasingobiorca traktując opłaty jako inwestycje w cudze środki; w okresie trwania umowy leasingowej następuje spłata całkowitej wartości leasingowanego obiektu.

• Leasing operacyjny

Rodzaj leasingu, w którym czynsze leasingowe stanowią w całości koszt uzyskania przychodu leasingobiorcy, a leasingowany obiekt pozostaje w okresie obowiązywania umowy własnością leasingodawcy; na nim też spoczywa obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych; po wygaśnięciu umowy może nastąpić prawne przeniesienie własności leasingowanego obiektu z leasingodawcy na leasingobiorcę.

• Leasing złotówkowy (złotowy)

Rodzaj leasingu, w którym finansowanie przedmiotu leasingu, wartość przedmiotu leasingu oraz wszelkie rozliczenia są dokonywane w polskiej walucie.

• Leasing zwrotny

Forma leasingu, polegająca na sprzedaży finansującemu środka trwałego będącego dotychczas własnością korzystającego, a następnie „wynajmowaniu" go od finansującego za ustalone czynsze. Dzięki takiej formie leasingu klient odzyskuje fundusze zainwestowane w zakup środka trwałego, jednocześnie używając przedmiotu, który na określony czas staje się własnością firmy leasingowej.

• Leasingobiorca (korzystający)

Strona umowy leasingowej, która użytkuje przedmiot; może nim być każdy podmiot gospodarczy oraz osoba fizyczna, posiadający/-a odpowiednią zdolność kredytową.

• Leasingodawca (finansujący)

Strona umowy leasingowej, która oddaje przedmiot leasingu do użytkowania i pobiera opłaty leasingowe; najczęściej jest to wyspecjalizowana firma świadcząca usługi finansowe bądź podmiot powołany przez bank.

• LIBOR (London Interbank Offered Rate)

Stopa procentowa pożyczek oferowanych na międzybankowym rynku pieniężnym w Londynie. LIBOR często stosowany jest jako baza cen transakcji finansowych, np. kredytów w bankach komercyjnych czy leasingu.

• Limit leasingowy (linia leasingowa)

Firma leasingowa analizuje potrzeby Klienta oraz jego możliwości (zobacz też: ocena zdolności leasingowej) oraz ustala maksymalną kwotę swojego zaangażowania w dane przedsiębiorstwo. Limit przyznawany jest na określony czas, w którym Klient może nabyć środki trwałe - przy czym ich rodzaj został wcześniej uzgodniony.

• Miejsce eksploatacji

Miejsce określone w umowie, często siedziba leasingobiorcy, gdzie zamierza on wykorzystywać przedmiot leasingu. Zmiana miejsca wymaga zgody leasingodawcy (oczywiście z wyjątkiem ruchomych przedmiotów leasingu).

• Należności leasingowe

Są to: wpłata początkowa, raty leasingowe, opłaty manipulacyjne, prowizje, depozyt zabezpieczający, odsetki, kary umowne, składka ubezpieczeniowa za przedmiot leasingu, refundacja podatku od środków transportu, koszty windykacji i monitoringu, inne koszty i należności do jakich zapłacenia lub zrefundowania korzystający jest zobowiązany na podstawie umowy leasingu, ogólnych warunków, przepisów prawa lub zawiadomienia otrzymanego od finansującego.

• Ocena zdolności leasingowej

Ocena zdolność do spłaty zobowiązań wynikających z zawarcia nowej umowy leasingu. Każda firma leasingowa stosuje swoje metody oceny zdolności. Pod uwagę brane są przede wszystkim: historia przedsiębiorcy, wyniki finansowe za wybrane okresy oraz dotychczasowe zobowiązania z tytułu kredytów i umów leasingu. Duże znaczenie ma również przedmiot przyszłej transakcji.

• Odpisy amortyzacyjne

Część wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, którą podatnik zalicza do kosztów uzyskania przychodów w danym roku podatkowym. Jest to więc roczna kwota kosztów uzyskania przychodów, obliczona według określonej stawki amortyzacji.

• Odsetki umowne

Odsetki należne za opóźnienie w wysokości ustalonej w umowie leasingu przez strony.

• Ogólne warunki umowy leasingu (OWUL)

Warunki określające zasady korzystania z przedmiotu leasingu, wyboru dostawcy, obowiązków płatniczych, ubezpieczenia przedmiotu leasingu, sposobów rozwiązania lub zakończenia umowy itp.

• Okres umowy leasingu (czas trwania umowy leasingowej)

Okres obowiązywania postanowień umowy leasingu, trwający do wygaśnięcia wszystkich praw i obowiązków przysługujących którejkolwiek ze stron. Okres leasingu zależy od stawki amortyzacji danego przedmiotu leasingu. W przypadku umów leasingu operacyjnego okres trwania umowy leasingowej nie może być krótszy niż okres, w którym środek trwały amortyzuje się w 40% czyli np. dla samochodów (o stawce amortyzacji równą 20%) jest to okres 24 miesięcy.

• Opłata manipulacyjna (prowizja)

Opłata ponoszona z tytułu kosztów administracyjnych zawarcia umowy leasingu.

• Podatek VAT

Oznacza podatek od towarów i usług należny i naliczany na podstawie Ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym z dnia 8 stycznia 1993 roku (Dz. U. z 1993 r. Nr 11 poz. 50 z późn. zm.).

• Podstawowy okres leasingu

Określony czas, na który leasingodawca i leasingobiorca zawarli umowę leasingu, po jego zakończeniu umowa może, ale nie musi - być kontynuowana.

• Poręczenie

Jedna z form zabezpieczenia umowy leasingu. Na mocy zawartej umowy, poręczyciel zobowiązuje się wykonać względem leasingodawcy zobowiązania w sytuacji, gdy nie uczyni tego leasingobiorca.

• Poręczyciel umowy leasingowej

Osoba trzecia poręczająca za zobowiązania pieniężne leasingobiorcy.

• Prawo własności przedmiotu leasingu

Przez cały czas trwania okresu leasingu, bez względu na jego rodzaj, przedmiot leasingu pozostaje wyłączną własnością leasingodawcy; przy leasingu finansowym zawarta jest opcja wykupu tego przedmiotu po zakończeniu leasingu.

• Promesa leasingowa

Przyrzeczenie udzielenia leasingu na ustalonych warunkach, po spełnieniu przez leasingobiorcę wymagań formalnych.

• Protokół odbioru

Jest to dokument, którego wzór stanowi załącznik do ogólnych warunków umowy leasingu.

• Prowizja (opłata manipulacyjna)

Opłata ponoszona z tytułu kosztów administracyjnych zawarcia umowy leasingu.

• Przedmiot leasingu

Środek trwały, licencja, wartość niematerialna lub prawna, których prawo użytkowania umowa leasingu przenosi na leasingobiorcę.

• Przeniesienie prawa własności przedmiotu leasingu na leasingobiorcę

Sprzedaż przedmiotu leasingu po wygaśnięciu umowy leasingu operacyjnego, dokonywana zwykle po preferencyjnej lub wręcz symbolicznej cenie, najczęściej w wykonaniu prawa pierwokupu zastrzeżonego dla leasingobiorcy.

• Rata leasingowa (czynsz leasingowy)

Określona w umowie opłata, jaką leasingobiorca ponosi na rzecz leasingodawcy z tytułu użytkowania przedmiotu leasingu. Raty leasingowe mogą przybrać formę czynszu równomiernego (równe raty), degresywnego (malejące raty), progresywnego (raty rosnące), a także indywidualnie ustalonego, uwzględniającego np. sezonowość działalności leasingobiorcy.

• Raty (czynsze) degresywne

Raty czynszu leasingowego ustalone w nierównej wysokości, zmniejszające się w miarę upływu podstawowego okresu leasingu.

• Sezonowość

Polega na takim rozłożeniu harmonogramu opłat, aby większe obciążenia przypadały na te miesiące, które w danej branży przynoszą większe przychody. Zmniejszeniu natomiast ulegają raty w okresie mniejszej sprzedaży, a co za tym idzie mniejszych przychodów.

• Specyfikacja techniczna przedmiotu leasingu

Dokładne określenie w umowie leasingu rzeczy oddawanych w leasing, z wyszczególnieniem nazwy, typu, ilości, producenta i wartości początkowej tych rzeczy.

• Stopa procentowa

Stosunek sumy pieniędzy płaconej za użytkowanie wypożyczonego kapitału pieniężnego w określonym okresie czasu do wielkości tego kapitału. Rozróżniamy stałą i zmienną stopę procentową. Przy ustalaniu stopy procentowej musi być uwzględniona stopa inflacji.

• Szacunkowa wartość przedmiotu leasingu

Oznacza wartość przedmiotu leasingu na dzień zakończenia podstawowego okresu umowy leasingu, określoną w harmonogramie i, w przypadku amortyzacji przedmiotu leasingu przez finansującego, nie mniejszą niż hipotetyczna wartość netto stanowiąca iloczyn szacunkowej wartości przedmiotu leasingu wyrażonej procentowo i wartości początkowej przedmiotu leasingu wyrażonej w PLN.

• Środek trwały

Rzecz ruchoma, lub nieruchomość, licencja, wartość niematerialna lub prawna, do których prawo użytkowania jest przenoszone w drodze umowy leasingu.

• Tarcza podatkowa

Efekt zmniejszenia obciążeń podatkowych jednostki w wyniku poniesionych pewnych kosztów uznawanych w przepisach podatkowych za koszt uzyskania przychodów.

• Ubezpieczenie przedmiotu leasingu

Obowiązek ubezpieczenia przedmiotu leasingu od wszelkich ryzyk, zwłaszcza utraty lub zniszczenia. Koszty ubezpieczenia obciążają zazwyczaj leasingobiorcę.

• Udział własny (czynsz inicjalny, wpłata początkowa)

Pierwsza rata czynszu leasingowego w wysokości określonej w umowie leasingu, płatna z góry przy zawarciu umowy bądź w momencie oddania leasingobiorcy przedmiotu leasingu do korzystania.

• Umowa leasingu

Umowa, na mocy której leasingodawca zobowiązuje się nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy (dostawcy) na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz leasingobiorcy do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a leasingobiorca zobowiązuje się zapłacić leasingodawcy w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez leasingodawcę.

• Umowa sprzedaży

Oznacza umowę zawieraną pomiędzy leasingodawcą i dostawcą, na podstawie której leasingodawca nabywa od dostawcy przedmiot leasingu celem oddania go leasingobiorcy do używania albo używania i pobierania pożytków w podstawowym okresie umowy leasingu.

• Wartość końcowa (wartość rezydualna, wartość wykupu)

Zawarta w harmonogramie spłaty rat leasingowych lub wyrażona procentowo w umowie wartość wykupu środka trwałego po zakończeniu umowy leasingu. Stanowi ona różnicę między wartością początkową przedmiotu leasingu a sumą odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tego przedmiotu.

• Wartość początkowa

Cena nabycia przedmiotu leasingu przez leasingodawcę wraz z ewentualnymi dodatkowymi kosztami związanymi z tym nabyciem.

• Wartość rezydualna (wartość końcowa, wartość wykupu)

Zawarta w harmonogramie spłaty rat leasingowych lub wyrażona procentowo w umowie wartość wykupu środka trwałego po zakończeniu umowy leasingu. Stanowi ona różnicę między wartością początkową przedmiotu leasingu a sumą odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tego przedmiotu.

• Wartość wykupu (wartość końcowa, wartość rezydualna)

Zawarta w harmonogramie spłaty rat leasingowych lub wyrażona procentowo w umowie wartość wykupu środka trwałego po zakończeniu umowy leasingu. Stanowi ona różnicę między wartością początkową przedmiotu leasingu a sumą odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tego przedmiotu.

• Weksel

Rodzaj papieru wartościowego, imiennego lub na zlecenie, w którym wystawca weksla albo zobowiązuje się bezwarunkowo, że inna osoba dokona na rzecz odbiorcy weksla zapłaty określonej sumy pieniężnej (weksel trasowany), albo sam przyrzeka, że zapłaci sumę wekslową odbiorcy weksla (weksel własny). Wystawca weksla jest więc głównym dłużnikiem odbiorcy weksla.

• Weksel własny in blanco

Weksel wystawiany przez leasingobiorcę w celu zabezpieczenia należności pieniężnych, bez oznaczenia sumy i daty płatności. Konieczne jest jego podpisanie przez leasingobiorcę, pozostałe elementy nie muszą być zawarte.

• WIBID (Warsaw Interbank Bid Rate)

Roczna stopa procentowa jaką płacą banki za środki przyjęte w depozyt od innych banków. Stopa ta, podobnie jak WIBOR ustalana jest codziennie o godz. 11:00.

• WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate)

Warszawska średnia stopa procentowa oferowana dla pożyczek na polskim, międzybankowym rynku pieniężnym. WIBOR jest często stosowany jako baza stopy procentowej w przypadku umów kredytowych, umów leasingu jak również lokat bankowych ze zmienną stopą procentową.

• Wpłata początkowa (czynsz inicjalny, udział własny)

Pierwsza rata czynszu leasingowego w wysokości określonej w umowie leasingu, płatna z góry przy zawarciu umowy bądź w momencie oddania leasingobiorcy przedmiotu leasingu do korzystania.

• Wykup

prawo leasingobiorcy do zakupu przedmiotu leasingu po zakończeniu podstawowego okresu leasingu. Prawo takie jest koniecznym składnikiem umowy leasingu kapitałowego, pod warunkiem zapłaty wszystkich rat, natomiast w umowie leasingu operacyjnego zależy ono od woli stron.

• Wysokość oprocentowania

Nominalna roczna stopa procentowa stosowana w odniesieniu do rat leasingowych.