Gdy trzeba skrócić leasing

- W praktyce gospodarczej wielokrotnie mamy do czynienia z sytuacjami wcześniejszego zakończenia umowy leasingu. W większości przypadków jest to spowodowane zmianą użytkownika. Wydawałoby się, że nie ma przeszkód, aby umowa leasingu mogła być rozwiązana przed terminem na jaki została zawarta. Jednak umowa leasingu w prawie podatkowym podlega szczególnym regulacjom i z tego też powodu pojawiają się pewne komplikacje. Otóż jednym z podatkowych warunków umowy leasingu jest czas na jaki umowa leasingu jest zawierana. Minimalny okres umowy leasingu to 24 miesiące. Niezachowanie tego okresu może powodować negatywne konsekwencje podatkowe dla leasingobiorców - mówi Jarosław Oworuszko, dyrektor finansowy LeasePlan Fleet Management.

 

Regulacje zawarte w treści Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak również w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określają skutków podatkowych rozwiązania umowy leasingu przed czasem oznaczonym w umowie. W konsekwencji jest to źródłem wielu wątpliwości, które częściowo omawiamy poniżej.

Korekta kosztów uzyskania przychodów - czy obowiązkowa?
Pierwsze pytanie, jakie pojawia się w tym zakresie dotyczy możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów uiszczanych w trakcie trwania umowy rat leasingowych. Powstaje pytanie, czy leasingobiorca w związku z rozwiązaniem umowy leasingu powinien dokonać korekt podatku dochodowego tj. rozpoznanych dotychczas kosztów uzyskania przychodów z tytułu płaconych należności leasingowych.

Przeciwnicy dokonywania korekt argumentują swoje stanowisko tym, iż jeżeli w okresie trwania umowy przedmiot umowy był wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej spółki, to wydatki ponoszone na jego finansowanie były uzasadnione. Ustawodawca nie przewidział bowiem obowiązku dokonywania korekt rozliczeń w przypadku rozwiązania umowy leasingu, jeśli powoduje to utratę warunków leasingu operacyjnego lub finansowego. Oznacza to, że nie ma podstaw do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu za okres przed rozwiązaniem umowy leasingu.

Zatem jeśli w momencie zawarcia umowa leasingu spełniała warunki przewidziane w przepisach podatkowych, nie ma podstaw, aby korygować dokonane na jej podstawie rozliczenia podatkowe. Podkreślić bowiem należy, że kwalifikacji umowy leasingu dokonuje się w momencie jej zawarcia, a późniejsze jej zmiany nie powinny wpływać wstecz na sposób dokonywanego rozliczenia podatkowego. Takie stanowisko wynika między innymi z interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wydanej w dniu 13 maja 2009 r. (sygn. IPPB3/423-136/09-2/GJ), który stwierdził, że fakt wcześniejszego rozwiązania umowy leasingu operacyjnego nie wpływa na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów opłat leasingowych ponoszonych w trakcie trwania umowy.

Okoliczność wcześniejszego rozwiązania umowy leasingu nie ma również wpływu na stosowanie w przypadku samochodów osobowych limitu wydatków z tytułu ich używania oraz prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Wymóg zastosowania limitu i prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie dotyczy umów leasingu. Z pewnością na aprobatę zasługuje fakt, że inne organy podatkowe w ostatnim czasie również skłaniają się ku temu stanowisku. W tym miejscu warto chociażby wskazać na interpretacje dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wydane w dniu 4 marca 2009 r. (sygn. ILPB3/423-838/08-2/KS) oraz 23 września 2008 r. (sygn. ILPB3/423-399/08-2/DS.). O braku konieczności dokonywania przedmiotowych korekt wypowiedział się również dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji wydanej dnia 31 stycznia 2008 r. (sygn. ITPB3/423-248/07/MT).

Opłata za odstąpienie od umowy leasingu a koszt uzyskania przychodów
W praktyce w związku ze skróceniem umowy leasingu leasingodawca żąda z reguły od korzystającego wypłaty określonej kwoty tytułem rekompensaty za wcześniejsze rozwiązanie umowy. Wskazuje się, że to swoiste odszkodowanie zapłacone firmie leasingowej może stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile spełnia warunki określone w art. 15 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydanej w dniu 31 stycznia 2008 r. (sygn. ITPB3/423-248/07/MT).

Niemniej jednak, pragniemy zwrócić Państwa uwagę, że powyższe oznacza, że w tym przypadku organy podatkowe mogą wnikliwie badać, czy wypłacone odszkodowanie spełnia przesłanki ustawowe zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodów tj.że zostało poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Odszkodowanie będzie więc kosztem uzyskania przychodów w przypadku, gdy korzystający wykaże, że zerwanie umowy jest uzasadnione z punktu widzenia polityki gospodarczej firmy. Co do zasady więc zaakceptowanie przez kontrolujących takich wydatków jako kosztów uzyskania przychodów będzie uzależnione od motywów działania
leasingobiorcy.

Podstawowy okres trwania umowy leasingu
Istotną korzyścią podatkową umowy leasingu jest możliwość wykupu przedmiotu leasingu po cenie niższej od jego wartości rynkowej. Należy zauważyć, iż z treści art. 17c Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, iż aby możliwa była sprzedaż przedmiotu leasingu w sposób preferencyjny podatkowo musi upłynąć podstawowy okres umowy. Przy czym podstawowy okres umowy, zgodnie z art. 17a, to czas oznaczony, na jaki ta umowa została zawarta, z wyłączeniem czasu, na który może być przedłużona lub skrócona.
Właśnie nieprecyzyjne sformułowanie definicji podstawowego okresu umowy (użycia słowa "może") utrudnia jednoznaczne rozstrzygnięcie czy dopuszczalne w świetle przepisów podatkowych jest skrócenie umowy leasingu z jednoczesnym zachowaniem możliwości sprzedaży przedmiotu leasingu na zasadach preferencyjnych. W tym zakresie rozwinęły się dwa podejścia.

Kliknij, aby przeczytać całość: TUTAJ >>